
Ekran o’lchami:
Shrift o’lchami:
Ish vaqti
09:00-18:00
Uzbekiston_akm@natlib.uz
+998952960008


Asosiy
Kutubxona nizomi
1. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona
markaz hududida milliy va jahon madaniyatini, fan, ta’limni
rivojlantirish manfaatlari yo‘lida aholiga axborot-kutubxona faoliyati bo‘yicha
xizmat ko‘rsatuvchi universal axborot-kutubxona muassasasi hisoblanadi.
2. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazi
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va
ommaviy kommunikatsiyalar agentligi (keyingi o‘rinlarda - Agentlik) Alisher
Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi (keyingi o‘rinlarda-Milliy
kutubxona) tizimidagi Farg‘ona viloyati axborot-kutubxona markazi (keyingi
o‘rinlarda - Hududiy axborot-kutubxona markazi) tasarrufidadir.
3. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazi o‘z
faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga, Qonunlariga,
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari qarorlariga, O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga,
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlariga,
boshqa qonun hujjatlariga, Agentlikning qarorlari, buyruqlari, farmoyishlari va
ko‘rsatmalariga, Milliy kutubxonaning buyruqlari, ko‘rsatmalariga, viloyat
axborot-kutubxona markazining buyruqlari, ko‘rsatmalariga hamda ushbu Nizomga
amal qiladi.
4. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi hududdagi barcha tashkilot va idoralarning
axborot-kutubxona muassasalari uchun metodik markaz hisoblanadi.
5. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazi hududdagi
axborot-kutubxona muassasalari, O‘zbekiston Respublikasining ilmiy-ta’limiy
muassasalari bilan axborot-kutubxona aloqalarini rivojlantiradi va ularning
faoliyatiga oid hisobotlar, statistik va boshqa sohaga oid ma’lumotlarni
umumlashtiradi hamda Hududiy axborot-kutubxona markaziga taqdim etadi.
6. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazining
axborot-kutubxona fondi davlat mulki hisoblanadi.
7. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazi
axborot-kutubxona fondini to‘ldirish axborot-kutubxona resurslarini sotib olish
va davriy nashrlarga obuna bo‘lish, yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan beg`araz
(sovg‘a) beriladigan axborot-kutubxona resurslarini qabul qilish hamda boshqa
axborot-kutubxona muassasalari bilan axborot-kutubxona resurslarini
ayirboshlash yo‘li bilan amalga oshiriladi.
8. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi fondida saqlanib kelinayotgan nodir va alohida
qimmatga ega nashrlar milliy madaniy qadriyatlar hisoblanib, moddiy madaniy
meros ob’yekti sifatida saqlanishi zarur.
9. O‘zbekiston tumanii
axborot-kutubxona markazi yuridik shaxs hisoblanadi, O‘zbekiston
Respublikasi gerbi tasviri tushirilgan va o‘z nomi yozilgan muhrga, bank
muassasalarida hisob raqamlariga va g‘aznachilik bo‘limlarida shaxsiy hisob raqamlariga
ega bo‘ladi.
10. Axborot-kutubxona
markazining to‘liq nomi: O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazi
11. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazining yuridik manzili: O‘zbekiston tumani Yaypan shahar Ziyokor ko‘chasi
98-uy.
II. O‘zbekiston
tumani axborot-kutubxona markazinnng asosiy
vazifalari
12. Quyidagilar O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazining asosiy vazifalari
hisoblanadi:
zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan
holda axborotlarni olish manbai, shakl va metodlarini tanlash imkoniyatini
ta’minlash tamoyili asosida aholini, ayniqsa yoshlarning intellektual, bilim,
ma’naviy-axloqiy va madaniy ehtiyojlarini har tomonlama qondirish uchun qulay
shart-sharoitlar va keng axborot-resurslar bazasini yaratish;
milliy madaniyatning tiklanishi va yanada rivojlanishiga hamda
O‘zbekiston xalqlarining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosi saqlanishiga
ko‘maklashish;
hududdagi axborot-kutubxona muassasalari faoliyatini
muvofiqlashtirish va ularga rahbarlik qilish;
hududda faoliyat yuritayotgan axborot-kutubxona muassasalari va kutubxonalarga
metodik yordam ko‘rsatish, ular ishini muvofiqlashtirish, axborot-resurslari
bilan o‘zaro almashish, foydalanish borasida hamkorlik qilish;
elektron axborot-ma’lumot xizmatlari tashkil etish, zamonaviy
kompyuter vositalaridan va ma’lumotlar uzatish texnologiyalaridan foydalangan
holda axborot-kutubxona faoliyati jarayonlarini avtomatlashtirish bo‘yicha
ishlarni tashkil qilish;
axborot-kutubxona resurslaridan masofadan foydalanishni tashkil
etish, Milliy kutubxona va hududiy axborot-kutubxona markazi
axborot-resurslarining ma’lumotlar bazasiga ulangan holda tuman (shahar) yig‘ma
elektron katalogini hamda elektron axborot-kutubxona fondini shakllantirish va
yuritish;
axborot-kutubxona fondini tizimli to‘ldirib borish, nashrlarning bibliografik
yozuvini yuritish;
O‘zbekiston matbuot solnomasini tuzish uchun hududdagi nashrlar
hisobini
olib
borish va hududiy axborot-kutubxona markaziga taqdim etish;
Agentlikning Hududiy boshqarmasi, mahalliy nashriyotlar, kitob
savdosi va ommaviy axborot vositalari bilan hamkorlikda kitob mahsulotlarini
nashr etish hamda tarqatish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini
oshirishga doir targ‘ibot ishlarini amalga oshirish;
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazining moddiy-texnik bazasini rivojlantirish,
axborot-kutubxona sohasida zamonaviy xizmat ko‘rsatish tizimini joriy etish
bo‘yicha takliflar kiritish.
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi kitobxonlarga haftaning dushanba, seshanba, chorshanba, payshanba va
juma kunlari , soat 8-00 dan 17-00 gacha
xizmat ko‘rsatadi.
III. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazining asosiy funksiyalari
13. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi o‘ziga yuklangan vazifalarga muvofiq quyidagi
funksiyalarni amalga oshiradi:
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi hududdagi boshqa axborot-kutubxona
muassasalaridan sohani takomillashtirish masalalari bo‘yicha takliflar,
statistik va boshqa faoliyatga oid ma’lumotlarni so‘rab olish, umumlashtirilgan
holda Hududiy axborot-kutubxona markaziga belgilangan muddatda taqdim etish;
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazining axborot-kutubxona fondini milliy va
xorijiy nashrlar bilan to‘ldirib borish;
zamonaviy yuqori samarali axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini
joriy qilgan holda foydalanuvchilarni kutubxona fondlariga oid axborotlarni
olishga bo‘lgan ehtiyojlarini har tomonlama qondirish uchun qulay
shart-sharoitlar va keng axborot-resurslar bazasini yaratish;
axborot-kutubxona sohasida ilmiy-metodik tadqiqotlar natijalarini
joriy qilish orqali axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatish shakllari va
uslublarini takomillashtirish, yangi axborot-kutubxona texnologiyalarini joriy
qilish;
Agentlikning hududiy boshqarmasi, mahalliy nashriyotlar, kitob
savdosi va ommaviy axborot vositalari bilan hamkorlikda kitob mahsulotlarini
nashr etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va
kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ‘ib qilish bo‘yicha kompleks
chora-tadbirlarni amalga oshirishda ishtirok etish;
O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazi barcha turdagi
axborot-kutubxona resurslarining yagona bazasini shakllantirish va undan boshqa
axborot-kutubxona muassasalarining masofadan turib foydalanishini ta’minlash;
Hududdagi axborot-kutubxona muassasalari faoliyatini
takomillashtirish, hudud aholisiga axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatish
tizimini yanada yaxshilashga qaratilgan zamonaviy shakl va uslublarni joriy
qilish;
kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirishga doir
targ‘ibot ishlarini, shu jumladan kitob taqdimoti, kitob ko‘rgazmalari, davra
suhbati,
xotira
kechasi, ijodiy uchrashuv, adabiy-musiqiy kechalar o‘tkazishni tizimli va samarali tashkil etish;
kitobxonlar, kutubxonachi va targ‘ibotchilar o‘rtasida sohaga oid
ko‘rik-tanlovlarini tashkil qilishda ishtirok etish;
Markazning rasmiy veb-sayti orqali hududdagi axborot-kutubxona muassasalari
tomonidan amalga oshirilayotgan ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarni, sohada amalga
oshirilayotgan yangiliklarni keng yoritib borish;
foydalanuvchilarga qulaylik yaratish maqsadida qo‘shimcha xizmatlar
turlarini, shu jumladan, axborot-resurslarini qidirish, materiallarni tarjima qilish,
til, kompyuter va shu kabi o‘quv kurslari, skanerlash, chop etish kabi xizmatlarni
ko‘rsatish bo‘yicha o‘rnatilgan tartibda pullik xizmatlar ro‘yxati va ireyskurantlarini
ishlab chiqish va Hududiy axborot-kutubxona markazi bilan kelishilgan holda
joriy qilish;
imkoniyati cheklangan foydalanuvchilarga ixtisoslashtirilgan
axborot-kutubxona xizmatlarini ko‘rsatish;
belgilangan standartlar asosida axborot-kutubxona resurslarining
elektron katalogini shakllantirish va yuritish;
bosma nashrlarni, hududlarda chop etilgan nashrlarning majburiy
nusxasini,audio va video materiallarni, boshqa axborot resurslarini sotib
olish, obuna bo‘lish, almashtirish va bepul olish yo‘li bilan axborot-kutubxona
fondini komplektlash;
axborot-kutubxona fondini hisobga olish, ishlash, joylashtirish,
saqlash va undan foydalanishni o‘rnatilgan tartibda yuritish;
barcha turdagi axborot-kutubxona resurslarining, jumladan o‘lkada
chop etilgan nashrlarning hisobini olib borish;
axborot-kutubxona fondini saqlash, elektron resurslarning axborot xavfsizligi
masalalarini ta’minlash bo‘yicha o‘rnatilgan me’yorlar asosida ishlarni
yuritish;
xorijiy axborot-kutubxona muassasalari, nashriyotlar, axborot markazlarining
ilg‘or ish tajribalari bilan tanishish, mahalliy va xalqaro miqyosdagi
kutubxona sohasidagi anjumanlarda ishtirok etish;
zamonaviy axborot-texnologiyalar va mahalliy sharoitdan kelib
chiqib, joylarda axborot-kutubxona sohasini rivojlantirish bo‘yicha tavsiyalar
berish;
tuman axborot-kutubxona
markazi mutaxassislarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish, shu jumladan
xorijiy kutubxonalarda tajriba orttirish bo‘yicha takliflar kiritish;
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazining moddiy-texnik bazasini rivojlantirish,
mahalliy sharoitdan kelib chiqib, bino va inshootlardan unumli foydalanish,
aholiga axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatishda shart-sharoitlarni yaxshilash
buyicha aniq takliflar berish;
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi me’yoriy-huquqiy hujjatlarga asosan boshqa
sohaviy funksiyalarni amalga oshiradi.
IV. Hududiy axborot-kutubxona markazining huquqlari
va javobgarligi
14. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazn quyidagi
huquqlarga ega:O‘zbekiston Respublikasining "Axborot-kutubxona faoliyati
to‘g‘risida"gi Qonuniga va ushbu Nizomga muvofiq hududida zamonaviy yuqori
samarali axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda
axborotlarni olish manbai, shakl va metodlarini qo‘llagan holda qulay
shart-sharoitlar yaratish, mavjud keng axborot-resurslar bazasidan foydalanib,
aholiga axborot-kutubxona faoliyati bo‘yicha xizmat ko‘rsatish;
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi hududdagi axborot-kutubxona muassasalaridan
normativ-huquqiy hujjatlar ijrosi, sohaviy yo‘nalishlar bo‘yicha amalga
oshirilayotgan ishlar yuzasidan hisobotlar, statistik va boshqa ma’lumot,
materiallarni so‘rab olish;
hududdagi O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona markazlarining yillik ish rejalarini
tasdiqlash va ularning ijrosi bo‘yicha hisobotlarini olish;
hudud aholisiga axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatish darajasini
oshirish, doimiy takomillashtirishni hisobga olgan holda takliflar va
tavsiyalar ishlab chiqish;
axborot-kutubxona fondini tizimli to‘ldirib borish, jumladan,
fondinidepozitar fondlar, sotib olish, homiylik va aholi tomonidan beg‘araz
sovg‘a sifatida taqdim etiladigan kitoblar hisobiga boyitib borish;
agentlikning hududiy boshqarmasi, mahalliy nashriyotlar, kitob
savdosi va ommaviy axborot vositalari bilan birgalikda kitob mutolaasi va
kitobxonlik madaniyatini oshirishga doir targ‘ibot ishlarida ishtirok etish,
ma’naviy ma’rifiy tadbirlar tashkil etish;
axborot-kutubxona fondining elektron nashrlar bazasini
yaratish,foydalanuvchilarga interaktiv axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatish;
axborot resurslarini qidirish, maslahat berish, materiallarni
tarjima qilish, skanerlash, chop etish kabi qo‘shimcha xizmat turlari, shu
jumladan pullik xizmatlarni o‘rnatilgan tartibda tasdiqlangan preyskurant
orqali joriy qilish;
axborot-kutubxona fondlarini va boshqa axborot-resurslarini
saqlash, ulardan foydalanish yo‘riqnomalariga asosan faoliyat olib borish, foydalanuvchilar
tomonidan axborot-kutubxona markaziga va unda saqlanayotgan axborot-kutubxona
resurslariga yetkazilgan zararni qonun hujjatlariga va ichki tartib-qoidalarga
muvofiq qoplash turlarini va miqdorini belgilash;
Hududiy axborot-kutubxona markazi kadrlarini qayta tayyorlash va
ularning malakasini oshirish bo‘yicha takliflar kiritish;
15. Markaz quyidagilar uchun javobgar:
Hudud aholisiga axborot-kutubxona fondlaridan foydalanishlari uchun
joriy qilingan yuqori samarali axborot-kommunikatsiya texnologiyalari orqali axborotlarni
olish, axborot-resurslar bazasidan foydalanishlari uchun qulayshart-sharoitlar
yaratish;
barcha turdagi foydalanuvchilarga axborot-kutubxona faoliyati
bo‘yicha xizmat ko‘rsatish;
foydalanuvchilar ehtiyojlariga muvofiq axborotlarni olish uchun
sharoitlar yaratish;
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazlari hududdagi axborot-kutubxona muassasalarida
normativ-huquqiy hujjatlar ijrosi, sohaviy yo‘nalishlar bo‘yicha amalga
oshirilayotgan ishlar yuzasidan hisobotlar, statistik va boshqa ma’lumotlarni
tayyorlaydi hamda belgilangan muddatlarda Hududiy axborot-kutubxona markaziga
taqdim etadi;
O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona axborot-kutubxona fondini doimiy to‘ldirib boradi;
foydalanuvchilarga
qulaylik yaratish maqsadida qo‘shimcha xizmatlar turlari,shu jumladan pullik
xizmatlar to‘grisida to‘liq ma’lumot berish;
pullik
xizmatlar ro‘yxati va tasdiqlangan preyskurant asosida o‘rnatilgan tartibda foydalanuvchilarga
xizmat ko‘rsatish;
foydalanuvchilar
so‘roviga asosan mavjud axborot-kutubxona fondlari bo‘yichama’lumot berish;
intellektual
mulk sohasida qonunchilikka rioya qilish;
Markazning
moddiy-boyliklarini asrab-avaylash, bino va inshootlardan maqsadli foydalanish.
16. O‘zbekiston tumani axborot-kutubxona o‘z faoliyatini O‘zbekiston Respublikasining
"Axborot- kutubxona faoliyati to‘g‘risida"gi Qonun va ushbu Nizom
asosida yuritadi.
17. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona Nizomi Hududiy axborot-kutubxona markazi tomonidan,
shtatlar jadvali hududiy moliya bo‘linmasi bilan kelishgan holda hududiy
axborot-kutubxona markazi direktori tomonidan tasdiqlanadi.
18. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi faoliyatiga mahalliy hokimlik va Agentlikning
hududiy boshqarmasi bilan kelishgan hududiy axborot-kutubxona rahbari tomonidan
tavsiya etilgan, belgilangan tartibda Agentlik bilan kelishgan holda Milliy
kutubxona direktori tomonidan tayinlanadigan va vazifasidan ozod etiladigan
direktor rahbarlik qiladi.
19. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi direktori umumiy rahbarlikni olib boradi hamda
hududiy axborot-kutubxona markazi direktoriga va Agentlikning hududiy
boshqarmasi boshlig‘iga hisobot beradi.
VI. Markazning
mol-mulki va mablag‘lari
20. Markazning moliyaviy mablag‘lari:
byudjet mablag‘lari;
pullik xizmatlar ko‘rsatish orqali olinadigan byudjetdan tashqari mablaglar;
qonun
hujjatlarida ta’qiqlanmagan boshqa manbalar.
21. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markazi balansidagi bino va inshootlar,
axborot-kutubxona fondi va boshqa mol-mulklar davlat mulki hisoblanadi.
22. O‘zbekiston tumani
axborot-kutubxona markaziga biriktirilgan, boshqarish huquqi berilgan
mol-mulkdan belgilangan tartibda foydalanish, saqlash, hisobdan chiqarish
masalalarini nazorat qilish qonunchilik doirasida amalga oshiriladi va yuqori
turuvchi tashkilotlar tomonidan nazorat qilinadi.
VII. Markazni
qayta tashkil etish va tugatish
23. axborot-kutubxona markazini qayta tashkil
etish va tugatish (qo‘shish, bo‘lish, o‘zgartirish, muvofiqlashtirish,
optimallashtirish) qonunchilikda belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
24. axborot-kutubxona
markazini qayta tashkil etishda barcha hujjatlar (moliya-xo‘jalik, shaxsiy
tarkibga oid va boshqa hujjatlar)qonunchilikda belgilangan tartibda
rasmiylashtiriladi.
25. axborot-kutubxona markazini tugatishda uning
arxiv hujjatlari hududdagi davlat arxivi idorasiga qonunchilikda belgilangan tartibda
topshiriladi.
Kutubxonamiz a’zosi bo‘lish orqali siz minglab kitoblarga, maqolalarga va elektron resurslarga erkin kirish imkoniyatiga ega bo‘lasiz. A’zo bo‘lish jarayoni oddiy va tez: faqatgina ro‘yxatdan o‘ting va bilim olamiga sho‘ng‘ing. Hozirdanoq a’zo bo‘ling va imkoniyatlaringizni kengaytiring!